Mikel Arteta heeft spijkerhard een einde gemaakt aan Arsenal’s ‘banter era’
Those were not the days
Arsenal. De culturele voetbalclub die gewend is te worden gepresenteerd in een fraai daglicht. Van het iconische Highbury naar het elegante Emirates, het revolutionaire voetbal onder Arséne Wenger, het typerende kanon uit het clublogo en uiteraard: het unieke invincibles seizoen.
Carl Jenkinson, Per Mertesacker, Shkodran Mustafi, Marouane Chamakh en Mathieu Debuchy. Deze spelers roepen op hun beurt weer een compleet ander gevoel op. Een selectie waar spelers van dit kaliber de overhand hadden is echter wel een lange tijd de realiteit geweest voor Arsenal en zijn fanbase.
Arsenal was het gevoel voor ‘champagnevoetbal’ helemaal kwijt. De juiste bedoelingen waren wel aanwezig, maar de benodigde kwaliteit en consistentie om die intentie te matchen was simpelweg niet meer. Het gevolg was dat het verloop van wedstrijden vaak desastreus verliep.
De gebruikelijke supertalenten eindigden niet meer als sterren, maar hadden moeite om hun ontwikkeling een vervolgstap te geven en soms werden ze zelfs een meme op het internet. Nicklas Bendtner bijvoorbeeld.
Arsène Wenger bracht revolutionaire veranderingen tijdens zijn periode bij Arsenal en Le Professeur is de grootste manager die de Gunners ooit gehad hebben. Echter stond de spirit van Arsenal ondertussen veel te lang op een dusdanig laag pitje. Het gevolg was dat de Franse clubicoon nagenoeg werd weggepest.
Arsenal was niet meer toe aan een frisse wind, maar misschien wel een wonder.
Arteta’s arrival
Unai Emery heeft ruimschoots bewezen te kunnen presteren in Europa en behaalde ook met Arsenal een Europese finale, maar de Spanjaard wist het bestuur niet te overtuigen om de Londense grootmacht te kunnen terugbrengen waar ze horen: consequent en steevast aan de Engelse top.
Emery is een specialist wanneer het aankomt op het bestuderen van tegenstanders, maar wist geen formule te creëren waardoor Arsenal consequent vanuit een favorietenrol wedstrijden ging winnen.
In de winter van 2019 besloot Arsenal daarom de kans te geven aan de zoveelste ‘student’ van Pep Guardiola: voormalig Arsenal- en Everton-middenvelder Mikel Arteta werd aangesteld. Die keuze blijkt tot nu toe precies wat de club nodig had.
Arteta wist meteen zijn blauwdruk duidelijk te maken en al snel viel op dat Arsenal wedstrijden begon te winnen op onherkenbare wijze. Wedstrijden werden beter gecontroleerd zonder bal en defensief was er veel verbetering zichtbaar.
Arsenal was jarenlang een aantrekkelijk doelwit voor counterende teams, maar plotseling niet meer: Arsenal leerde overduidelijk om op oncomfortabele en lelijke manieren wedstrijden binnen te slepen.
Ondertussen zijn we wat jaren verder en heeft het imago van Arsenal zelfs een metamorfose ondergaan. Arsenal was altijd de moderne, technisch vaardige en attractief spelende ploeg maar momenteel overheerst er toch een andere stereotypering.
Arsenal wordt namelijk zelfs beschuldigd van defensief voetbal en het gaat nog een stapje verder: De Londense grootmacht wordt in verband gebracht met een afhankelijkheid van standaardsituaties.
Hoewel er inderdaad een verschuiving in visie heeft plaatsgevonden onder Arteta, getuigen deze meningen van te weinig respect. Arteta is namelijk een absolute controlfreak die veel krediet verdient. De manager bewijst precies te weten wat er nodig is om een winnende formule te creëren.
In de huidige staat van de Premier League en Champions League, de twee meest meedogenloze competities ter wereld, is geen moment van voorbereiding en herhaling overbodig. De huidige soliditeit van Arsenal is een resultaat van precies weten welke spelersprofielen je nodig hebt (Denk aan Rice, Gabriel en Saliba) en de geobsedeerde drang tot succes bij Arteta.
Arteta is een uitstekende manager, maar kan toegegeven wel worden betrapt op de neiging tot merkwaardige praktijken.
Het afspelen van het ‘You’ll never walk alone’ lied tijdens de training van Arsenal in de aanloop naar een wedstrijd op Anfield.
De befaamde kleedkamer speech van Arteta waarbij hij op een haast bezeten manier vroeg of de spelers de wil hadden om Champions League-voetbal te spelen.
Het gebruiken van gloeilampen om een punt duidelijk te maken aan de selectie.
Voor de gemiddelde voetbalvolger, die iets verder van de sport afstaat, kan het worden geïnterpreteerd als maniakaal.
Het is echter juist deze mindset die Arteta met zijn Arsenal in de huidige positie heeft geplaatst. De positie van eindelijk weer meedoen met de grootste clubs om de grootste prijzen.
The Gunners’ new identity
Zoals gezegd werd Arsenal in de voetbal-community altijd gezien als een attractief en aanvallend spelende ploeg, maar ontbrak het vaak aan karakter en de ‘grit’ of ruggengraat om wedstrijden over de streep te trekken.
Het huidige Arsenal krijgt betreft de speelwijze dan meer kritiek, terwijl het team van Arteta fysiek veel weerbaarder lijkt. Arsenal is op fysiek gebied een van de beste teams in Europa geworden en zonder balbezit wellicht zelfs dé allerbeste.
Het centrale duo bestaande uit Gabriel en Saliba is van wereldklasse en erg complementair qua speelstijlen, terwijl de posities op de backs worden bezet door uitstekende ‘dubbele profielen’. De backs van Arsenal hebben een geweldige balans aan voetballende en verdedigende kwaliteiten, waardoor Arteta’s behoefte naar stabiliteit en controle gestild wordt. Calafiori, White, Timber en Hincapie kunnen namelijk zowel centraal als op de back op een behoorlijk niveau uit de voeten.
Het middenveld van Arsenal is veelzijdig. Met Rice en Zubimendi is er zowel met als zonder bal potentie om de hele wedstrijd te domineren, terwijl Eze en Odegaard zorgen voor de nodige creativiteit en aanvoer naar voren. Mikel Merino kan zijn door hoge voetbal-IQ met een afwisselende opdracht het veld ingestuurd worden.
De aanval van Arsenal beschikt over menig opties en kwaliteiten, maar waar kritiek altijd bestaat, gaan er geluiden dat de Arsenal-voorhoede te weinig scoort uit open spel. Nu is dit element er absoluut geen om je als Arsenal-supporter druk om te maken. Arsenal kan veel speelstijlen hanteren en zich moeiteloos aanpassen aan wat er tijdens wedstrijden gevraagd wordt. En de voorhoede gaat daar moeiteloos in mee.
Druk absorberen en ‘laag’ verdedigen, een tegenstander domineren en overhoop spelen, een wedstrijd beslissen op een speciaal moment of door een standaardsituatie: Arteta’s Arsenal heeft de middelen in huis om de grote prijzen te winnen.
A matter of time
Het invincibles seizoen is misschien wel de meest memorabele prestatie in de geschiedenis van het Engelse voetbal, maar het is wel de laatste keer dat de Gunners kampioen zijn geworden.
De niet zo subtiele herinneringen door supporters van de rivalen aan deze lange periode zijn logisch, maar diezelfde supporters mogen niet verbaasd opkijken als er op korte termijn een einde komt aan deze droogte.
Arsenal is niet meer het fragiele elftal van weleer. Tegenwoordig weet Arsenal wat er nodig is om te winnen en ook in de wedstrijden tegen de traditionele top-6 hebben ze een reputatie opgebouwd.
Met een aantal weergaloze Manchester City en Liverpool teams heeft Arteta nog niet het geluk meezitten, maar de Gunners beschikken nu over een manager die niet zal rusten tot het moment suprême is bereikt.
Mikel Arteta is namelijk de zoveelste top-presterende manager die een verleden heeft als middenvelder, een product van Spaanse voetbal-infrastructuur is, een geobsedeerde mindset heeft en samen met Pep Guardiola heeft gewerkt.
Het is nu zaak voor Arsenal om op de juiste momenten kalm te blijven. Op het gebied van voorbereiding en herhaling heeft Arteta zijn stempel gedrukt en Arsenal het punt wel gemaakt.
Wat je echter niet van tevoren kan voorbereiden, zijn momenten waarbij emotionele beheersing en moed de doorslag geven.
Denk aan een halve finale van de Champions League, of een belangrijke Premier League speelronde waarbij de underdog toevallig een geweldige dag heeft. Rondom deze scenario’s heeft Arsenal nog alles te bewijzen, maar dat zal de ongelooflijk gedreven Mikel Arteta niet ontgaan zijn.
Want Arsenal is eindelijk weer niet alleen deftig, maar ook gevreesd. Een imago die iedere culturele club toebehoort.
