De opleving van de Catalaanse fear-factor
Voor een club van het kaliber van FC Barcelona heeft de Spaanse grootmacht ondertussen een flink aantal uitdagende jaren achter de rug. Een selectie die meerdere seizoenen heeft ondergedaan aan de Catalaanse maatstaf, een paar zeer confronterende afgangen in de Champions League en als negatieve bekroning in eigen huis uitgeschakeld worden door Eintracht Frankfurt in de Europa League.
Het is niet het niveau waar onze generatie mee opgegroeid is. Het is niet waardig aan de legacy die, onder andere, is opgebouwd door spelers als Ronaldinho, Deco, Leo Messi, Iniesta en Carles Puyol.
Toegegeven heeft Barça de laatste jaren wel ‘gewoon’ regelmatig de landstitel gewonnen, maar de grandioze avonden waarin er een ongekend niveau werd gehaald in de Champions League zijn te vaak uitgebleven. Gezien de meedogenloze eisen van de Catalaanse superclub is dat simpelweg niet voldoende.
Vooral het Pep Guardiola-tijdperk was een iconische en die periode heeft er mede voor gezorgd dat er een norm is ontstaan qua manier van spelen.
Het gaat hier om een norm die gevormd is door net genoemde grootheden, maar vergeet daarbij niet de imposante finale op Wembley tegen Manchester United in 2011 en de MSN-show tegen Juventus in 2015.
Ondertussen heeft ´Blaugrana´ in het hoofdtoernooi van Europa dus een aantal uiterst vervelende ervaringen moeten doorstaan, maar lijkt in ieder geval een deel van de eerdere identeit weer terug te keren.
De Duitse succescoach Hans-Dieter Flick is alweer bezig aan zijn tweede seizoen, en zijn stempel is al een aanzienlijke tijd goed zichtbaar: Barça is samen met PSG misschien wel de meest aantrekkelijk voetballende ploeg van Europa, speelt op iedere positie met een technisch vaardige of hele dynamische speler en wordt na tijden continentaal weer gevreesd.
Het winnen van de Champions League is voor clubs als Real Madrid en Barcelona altijd het absolute hoofddoel van het seizoen. Barcelona zal daarom pas (tijdelijk) rusten mits de cup met de grote oren voor het eerst in 10 jaar weer meegaat naar Catalonië.
De fenomenale ontwikkelaar
Hansi Flick is momenteel de hoofdverantwoordelijke voor de omhoog ingeslagen weg en gezien de omstandigheden in de Catalaanse hoofdstad is dat erg indrukwekkend. Barcelona kampt al een tijdje met een verwarrende financiële situatie en is daardoor niet in staat om jaarlijks de crème de la crème binnen te halen.
Mocht het Barca toch lukken om een topspeler in te schrijven, moeten daar weer opofferingen voor worden gemaakt. Dit gebeurt op zijn beurt vaker wel dan niet in de vorm van spelers.
Een conclusie die dan voor de hand ligt is dat de bestaande selectie, met hier en daar een slimme aanwinst, moet worden ontwikkeld tot het maximale niveau. Hansi Flick slaagt hier tot nu toe met vlag en wimpel in.
Pau Cubarsi is het zoveelste succesvolle voorbeeld van de visie van La Masia. Op fysiek gebied is Cubarsi geen bijzondere verschijning, maar door zijn fenomenale passing en voetbal IQ toch een onmisbare schakel geworden in de voetbalmachine van Flick. Dit is niet alleen andermaal een voorbeeld van hoe goed de opleiding van La Masia is, maar ook van het vermogen tot ontwikkelen van de manager.. Doorstromen vanuit de jeugdopleiding is leuk, maar om ook daadwerkelijk basisspeler te worden in de hoofdmacht wordt er heel wat meer gevraagd.
Het middenveld is traditioneel een fascinerende linie bij Barcelona en momenteel is dat niet anders. Een pivot bestaande uit Frenkie de Jong en Pedri zou in theorie eigenlijk niet ideaal zijn vanwege de tekortkomingen op het gebied van verdedigende kracht, maar tijdens de wedstrijden is daar niet veel van merkbaar. Pedri en Frenkie spelen momenteel geweldig en worden beiden gerekend tot de beste middenvelders ter wereld.
Doordat er aan de bal zoveel controle en technische zekerheid is, worden de tegenstanders niet alleen ontmoedigd maar wordt de verdediging van Barça ook ontzien van veel druk.
Dat spelelement doet in principe weer denken aan het tijdperk waarin Xavi, Iniesta en Busquets iedere wedstrijd de controle hadden.
Het is vooral erg prettig dat Frenkie de Jong weer op veel lofzangen kan rekenen. Frenkie is eigenlijk helemaal niet op hele slechte wedstrijden of een slecht seizoen weten te betrappen, maar toch kreeg de Nederlander hier en daar wat kritiek en waren er zelfs geruchten dat hij verkocht zou worden. Dat laatste scenario lijkt vandaag de dag ondenkbaar en dat is volledig verdiend.
Concluderend gaat Barcelona op veel posities tegen de fysieke wetten van het Europese topvoetbal in, maar weten ze dat kwalitatief uitstekend te compenseren.
Fysieke eisen resulteert in fysieke onderscheiding
Door de combinatie van de Duitse trainingsmethoden van Flick en de altijd gegarandeerde technische kunsten van de gemiddelde Barça-speler is er momenteel een gevaarlijke formule gevormd.
Zoals gezegd hebben de Catalanen voetbaltechnisch de zaken doorgaans op orde, maar ook op het fysieke gedeelte is er veel ontwikkeling zichtbaar. Dat zijn dan weer de verdiensten van Flick en zijn staf.
Barcelona speelt bijvoorbeeld met een heel vergelijkbaar buitenspelval als die van Bayern München onder Hansi Flick, en dit vergt veel discipline, snelheid en concentratie. Het gebrek aan pure spierkracht moet gecompenseerd worden door intelligentie en oneindig veel voorbereiding.
Ook bij de spelers als individu is er op fysiek gebied progressie zichtbaar. Raphina oogt fitter, scherper en sneller dan ooit en Pedri kan eindelijk over langere tijd zijn kunsten laten zien.
In het geval van Lamine Yamal is het al geruime tijd duidelijk dat het gaat om een van de meest getalenteerde spelers ter wereld, maar ook op het fysieke vlak wordt de grote ster getest. Lamine kan, los van zijn spel aan de bal, de tactische spelprincipes van Flick niet zomaar verwaarlozen. Daarnaast is de begaafde dribbelaar, vergelijkbaar met Messi destijds, ook vaak slachtoffer van stevige overtredingen.
Helaas heeft Barça ook te maken met minder positieve voorbeelden. Gavi heeft een vreselijke knieblessure achter de rug en het lukt Dani Olmo maar niet om een langere tijd fit te blijven. Ook Baldé is vaker dan gewenst geblesseerd. Het is andermaal een verdienste van Hansi Flick dat de spelers die dat moeten opvangen naar behoren presteren.
Gerard Martin leek aanvankelijk moeite te hebben met het vereiste niveau, maar speelt momenteel prima en een vergelijkbaar scenario geldt voor Fermin Lopez. Met Marc Bernal lijkt Barcelona wederom een supertalent in huis te hebben, maar zijn rol zal komend seizoen beperkt zijn omdat Bernal helaas hetzelfde lot onderging als Gavi.
In ieder geval laat de samenwerking tussen Barça en Flick zien dat ook de vervelende gevallen opgevangen kunnen worden. Dit is een groot compliment waard, want in de absolute top mogen de vervangers niet te ver van het niveau van de basisspelers afzitten.
De Spaanse voetbal-infrastructuur
Hoewel het voor de hand ligt om vooral de focus te leggen op giganten als Barcelona en Real Madrid, verdient het Spaanse voetbal in zijn algemeen ook een groot compliment.
Als eerste voorbeeld heeft het Spaanse nationale elftal de afgelopen 15 jaar veel hoofdprijzen gepakt, terwijl de bondscoaches tijdens deze periode beschikking hebben gehad over totaal verschillende selecties met verschillende kwaliteiten.
Ook de jeugdteams van Spanje maken regelmatig indruk, met als ultieme bevestiging de gewonnen finale in 2024 op de Olympische Spelen tegen het fysiek sterke Frankrijk.
Maar denk bijvoorbeeld ook aan de ingebrachte wissels bij het Spaanse elftal op eindtoernooien. Deze spelers zitten normaliter dicht tegen het niveau van de basisspelers aan en weten precies wat er van ze gevraagd wordt. Merino, Oyarzabal en Olmo kunnen zonder zorgen gebruikt worden op cruciale momenten.
Het is dan eigenlijk ook niet vreemd dat de La Liga minder financieel vermogen heeft dan de Premier League, maar op tactisch en technisch gebied niets onderdoet.
Tot slot is het huidige trainersgilde van de Spanjaarden ook een treffend voorbeeld. Pep Guardiola, Mikel Arteta, Xabi Alonso, Luis de la Fuente en Unai Emery is namelijk een hele fraaie lijst met managers die momenteel furore maken.
De Spaanse voetbal-infrastructuur kan voor de rest van Europa als goed voorbeeld worden gebruikt. Barcelona is de laatste 20 jaar een uitstekend voorbeeld geweest van deze visie en verzorging omtrent het voetbal, en onder Hansi Flick vindt er eindelijk weer een veelbelovende opleving plaats.